Terwijl de cijfers er niet om liegen. Zo is de wereldwijde circularity gap, het gedeelte van de economie dat daadwerkelijk circulair is, volgens Circle Economy van 9,1% in 2018 afgenomen tot 7,2% nu. De wereldbevolking en welvaart groeit in veel landen en de cruciale energietransitie levert een enorme grondstofhonger op. Tegenstrijdig als je het ons vraagt. In dit voorwoord gaan wij, Karlijn Bakker en Niels Ahsmann, in op de enorme opgave die voor onze samenleving ligt en op welke wijze we de komende tijd samen acties en interventies kunnen plegen om de circulaire economie dichterbij te brengen.
2030 lijkt nog ver weg, maar komt snel dichterbij. Wat zijn de grootste uitdagingen en vraagstukken om de doelstellingen in 2030 te halen?
Het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) geeft op hoofdlijnen een mooie richting aan. Alleen vinden we nog steeds dat er beperkte ideeën zijn om tussendoelstellingen te formuleren en om de benoemde 'drang en dwang' om te zetten in daden. Het is voor veel organisaties dan ook onduidelijk op welke wijze zij het meest effectief bij kunnen dragen aan de circulaire economie.
Maak het behapbaar, maak keuzes
We begeleiden veel publieke en semipublieke organisaties in het vertalen van ambities naar beleid en uitvoering en we merken dat er aan ambitie geen gebrek is. We proberen vooral te helpen om keuzes te maken en te voorkomen dat men verzand in alles willen doen en daardoor niet echt tot uitvoering komt. Want stilstand is in dit geval écht achteruitgang. Ons advies zou dan dus ook zijn om het op te knippen in overzichtelijke doelstellingen en bijbehorend handelingsperspectief. En het vraagt om vertaling naar specifiekere doelen voor bepaalde groepen organisaties, zoals gemeenten en waterschappen.
Verstevig regionale netwerken en ecosystemen
En zoek dan ook vooral de samenwerking op met collega-organisaties. We merken namelijk dat veel gemeenten en andere organisaties allemaal zelf het wiel aan het uitvinden zijn, hun eigen loketten aan het inrichten zijn en hun eigen projecten willen laten slagen. Het loont om na te denken over welke type vraagstukken je in samenwerkingsverband op kan pakken. Zo zie je in veel regio's netwerken en ecosystemen ontstaan om vraagstukken van ondernemers en ketens verder te helpen. Ook zie je dat gemeenten steeds vaker samen optrekken in het vormen van gemeenschappelijk beleid op bijvoorbeeld de bouw en woonagenda wat weer landt in de diverse woondeals. Dit maakt het voor ondernemers veel duidelijker wat er de komende jaren van ze wordt verwacht. Deze infrastructuur op regionaal niveau zou verstevigd moeten worden de komende jaren.
Strategische productcategorieën
Tot slot zien we de diverse aanpakken op product- of materiaalniveau als belangrijke drijver van de transitie. De Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV's) wordt steeds meer in het leven geroepen, maar het voert ook terug naar de 'voorkant' van de keten. Hoe kunnen we meer recyclaat toepassen in nieuwe producten? Hoe kunnen we de kwaliteit aan de voorkant verhogen opdat producten, onderdelen en grondstoffen behouden blijven? En hoe financieren we deze circulaire innovaties? Op een aantal strategische productcategorieën zal de Rijksoverheid met haar partners sterk in moeten zetten de komende jaren.
Met de introductie van het nieuwe NPCE, ondersteund met de heldere conclusies uit het ICER-rapport, hopen we dat 2023 een jaar wordt dat een grote sprong gaat geven richting een circulaire economie.
De transitieopgave concreet maken
In deze nieuwsbrief staan veel verhalen over circulaire initiatieven en projecten die helpen om de transitieopgave concreet te maken. We willen een bijdrage hieraan leveren door onze kennis te delen en je te inspireren om ideeën te vormen en samenwerkingen te smeden. Zo kunnen we samen financieringsinstrumenten opzetten voor circulaire ketens, bedrijven en projecten, de ambities van (semi)overheidsorganisaties vertalen naar concrete acties en gehele organisaties en ondernemers meekrijgen in deze transitie. Ons advies kort samengevat: zoom steeds in en uit op individueel organisatieniveau, van ketens naar systemisch niveau en terug.
We zijn ervan overtuigd dat jouw en onze kennis en ervaring over het één, bijdraagt aan het succes op het ander. Heb je dus andere ideeën of wil je met ons van gedachte wisselen? Reageer op onze LinkedIn nieuwsbrief of neem gerust contact met ons op!
