Eén verandering ten opzichte van vroeger is de beschikbare capaciteit op de markt. Waar overcapaciteit voorheen zorgde voor lage prijzen, lijkt er nu weinig ruimte bij afvalverwerkers. Onder andere door de toename van afvalimport (met name Brits afval) en overige lopende contracten. Het is echter de vraag hoe lang dit zo blijft. Afvalverwerkers zijn niet bang voor de Brexit, maar wel voor de importheffing die dit jaar is ingevoerd. Recente juridische procedures van afvalverwerkers illustreren dat verwerkers weer meer naar Nederlands afval kijken. En dat kan goed zijn voor de toekomstige verwerkingstarieven.
Duurzaamheid, specifiek het verminderen van de CO2-uitstoot, is de afgelopen jaren een belangrijk onderdeel geworden van het beleid. Afvalverwerking kan hierbij een belangrijke rol spelen. Bij de verwerking van restafval praten we namelijk over tonnen CO2. Deze uitstoot kan verminderd worden door onder andere efficiëntere energie- of warmte-opwekking, CO2-afvang en (na)scheiding van grondstofstromen. Met de toenemende vraag naar duurzaamheid neemt ook de vraag naar deze technieken toe. Nascheiding in bijzonder is populairder aan het worden bij gemeenten die kampen met inefficiënte PMD-inzameling.
De afgelopen jaren hebben meer partijen het heft in eigen hand genomen voor het realiseren van nieuwe verwerkingstechnieken. Voorbeelden zijn Cure, dat heeft geprobeerd om met het Deense DONG een installatie voor natte nascheiding op te zetten, en de waste-to-chemicals fabriek in Rotterdam. Het opzetten van zulke grootschalige initiatieven is echter niet eenvoudig gebleken. De roep om initiatieven wordt echter wel aangewakkerd door de omstandigheden op de afvalmarkt en de steeds luidere roep om circulariteit.
Al met al vraagt de huidige afvalmarkt om weloverwogen strategie die aansluit bij praktische uitgangspunten van afvalinzameling en de bestuurlijke context. Voor iedere gemeente of gemeenschappelijke regeling zijn deze aspecten en de balans daartussen anders. Wel is nu al duidelijk dat nieuwe aanbestedingsvormen, verwerkingstechnieken en samenwerkingsverbanden nodig zijn om te komen tot een écht circulaire economie.
Dit artikel is een samenvatting van een groter artikel dat in maart gepubliceerd is in GRAM (pag.36), het vakblad van de NVRD. Meer weten? Douwe Huitema gaat graag met je in gesprek.
