Expert circulair bouwen, Joran Straatman, vertelt erover.
KplusV werkt op nationale en regionale schaal aan projecten die bijdragen aan de transitie naar een circulaire economie. Daarnaast, ook op het internationale vlak wordt in opdracht van de Europese Unie (EU) gewerkt om onderlinge samenwerking en kennisuitwisseling tussen lidstaten te bevorderen. Dit alles in het kader van het ‘Horizon 2020’ programma. Doordat de bouwsector verantwoordelijk is voor circa 30 procent van de totale afvalstromen is het circulaire gedachtegoed, waarbij de nadruk ligt op grondstofhergebruik en grondstofbeperking, van groot belang. Dit realiserende heeft ertoe geleid dat KplusV, in samenwerking met de TU Delft en het AMS instituut, vanuit Nederland samen met partners uit Italië, Kroatië, Slovenië, Spanje en Polen samenwerkt aan een schonere en circulaire bouwsector. Halverwege 2018 zijn we gestart met het leggen van de fundering en dit bouwen we verder uit tot halverwege 2022 in een project genaamd CINDERELA.
CINDERELA omvat verschillende domeinen waaraan gewerkt wordt. Enerzijds ligt de focus op het uitvoeren van onderzoek naar bouwafvalstromen en de herbruikbaarheid van bouwmaterialen. Anderzijds wordt er ook vanuit een breder perspectief gekeken. Er wordt bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar de manier waarop het hergebruik van materialen door ondernemers gestimuleerd kan worden. Voor ondernemers is het op dit moment vaak onduidelijk wat zij precies kunnen doen om circulariteit in het businessplan te verwerken. CINDERELA doet deze ondernemers een handreiking door het faciliteren van een online tool. Deze tool, getiteld de ‘One Stop Shop’ biedt ondernemers binnen de Europese Unie inzicht in een database waar de ‘best practices’ te vinden zijn op het gebied van kennis over herbruikbaarheid-en traceerbaarheid van materialen, circulaire businesscases en wet- en regelgevingsaspecten. Inzicht in deze drie domeinen maakt het gebruik van secundaire materialen toegankelijker, beter traceerbaar en aantrekkelijker.
Met betrekking tot de herbruikbaarheid van materialen is er onderzoek gedaan naar de bouwafvalstromen in de bij dit project betrokken landen. Uit deze bouwafvalstromenanalyse blijkt dat er in alle landen grote belangstelling is voor de transitie naar een circulaire bouwsector. Desondanks bestaat er een aanzienlijk verschil in de volwassenheid van materiaalhergebruik. Zo blijkt in Nederland een goede focus te liggen op geavanceerde recyclingtechnieken, waar in landen zoals Kroatië men een stuk minder ver is met het verwerken van bouwafval naar nieuwe producten. Het is op het laagste kostenniveau zelfs nog ontoegankelijk. Deze barrières zorgen er tevens voor dat er nog veel illegale dumping plaatsvindt.
Daarnaast is er een sterke drang naar meer transparantie en inzicht in materiaalstromen om businesscases op te zetten die rendabel kunnen zijn. Het gebrek aan transparantie wordt in veel landen onder andere veroorzaakt door onvoldoende inzicht in publieke data, gebrek aan traceerbaarheid en het ontbreken van accurate data. Door de ontwikkeling van een tool van de TU Delft brengt CINDERELA deze materiaalstromen geografisch wel inzichtelijk zoals zichtbaar is in de afbeelding.
Ook bieden we in de One Stop Shop inzicht in (potentiële) circulaire businessmodellen in de bouwsector. Doordat businessmodellen niet universeel werken en bijvoorbeeld afhankelijk zijn van locatie worden verschillende succesvolle circulaire businessmodellen in opgenomen in de One Stop Shop. Een mooi voorbeeld is het ‘as a service’ model waarbij een (bouwmaterialen)producent eigenaar blijft van het product dat geleverd wordt. Hierdoor komen de materialen na de levensduur weer vrij bij de partij die het geproduceerd heeft en daar in het ideale geval een nieuw en vergelijkbaar product van kan vervaardigen.
Tot slot brengt de One Stop Shop in kaart welke overheidsmaatregelen circulariteit stimuleren bij het ondernemen. Per land onderscheiden we wettelijke kaders zoals de milieuprestatiegebouwen (MPG), subsidiemogelijkheden en coöperatieve afspraken tussen bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheden. Bij deze coöperatieve afspraken kunt u bijvoorbeeld denken aan de ”Green Deals” die Europees, landelijk en regionaal zijn opgesteld.
Het CINDERELA project richt zich dus op het concreet vertalen van theorie en voorbeelden naar praktijk. Door kennis, informatie en ervaringen eenvoudig inzichtelijk te maken en tegelijkertijd te ondersteunen met business support, kunnen ondernemers aan de slag met circulair bouwen, Zowel in eigen land als elders in de EU.
Wil je meer weten over circulair bouwen, CINDERELA en kennis over circulair bouwen opdoen? Neem dan hieronder contact op met Joran!