Gemeente Emmen wil vanuit haar duurzaamheid, circulariteits- en afvalbeleid betere afvalscheiding realiseren. Minder restafval, meer recycling en meer her te gebruiken grondstoffen staan centraal! KplusV heeft vanaf 2020 onderzocht hoe de inzameling verbeterd kon worden en de invoering van het nieuwe afvalinzamelsysteem in Emmen begeleid.
In 2019 stond Emmen op plek 260 van de 353 gemeenten wat betreft het scheiden van fijn huishoudelijk afval. De totale hoeveelheid restafval per inwoner betrof 202 kilo, het scheidingspercentage 63%. De doelstelling van gemeente Emmen is gelijk aan de VANG doelstelling: 75% scheidingspercentage en maximaal 100 kilo restafval per inwoner per jaar in 2020.
Eind 2022 heeft Emmen een daling van 82 kilo naar 120 kg restafval per inwoner per jaar gerealiseerd.
Sturen op afvalscheiding
KplusV onderzocht hoe de inzameling verbeterd kon worden en begeleidde gemeente Emmen bij een nieuwe manier van afvalinzameling. Diftar kwam uiteindelijk als best passende optie naar voren. Diftar (gedifferentieerd tarief) betekent dat inwoners per kilo of lediging betalen, in plaats van een vast bedrag per jaar. Minder restafval betekent minder betalen. Door deze overstap te maken heeft Emmen nieuwe mogelijkheden om te sturen op afvalscheiding. De bewoners worden gestimuleerd om de restafvalstromen goed te scheiden zoals plasticverpakkingen, groente- fruit- en tuinafval (GFT) en papier.
“We zijn trots om stappen gezet te hebben naar een duurzame en circulaire gemeente, door een daadwerkelijke daling van restafval. Ook zien we meer zuivere afvalstromen en kunnen we beter een passende dienstverlening realiseren.”
Henrike Klootwijk, Projectleider Invoering Diftar gemeente Emmen
Organiseren van blijvende gedragsverandering met Diftar
Het succesvol invoeren van Diftar staat of valt met een goede voorbereiding. We hebben gemeente Emmen ondersteund bij alle mogelijke uitvoeringsaspecten:
- het beleid verwerken in het juridische kaderplan afvalstoffen
- (deels) kwijtschelding van de afvalstoffenheffing voor inwoners die het niet kunnen betalen
- implementatie van het benodigde technische systeem bij afvalinzamelaar AREA
- het aanpassen van de afvalstoffenheffing
- communicatie naar inwoners (samen met communicatiebureau)
- meenemen van mensen in de uitvoering binnen AREA
- handhaving
Met Diftar wil Emmen een blijvende gedragsverandering realiseren bij en mét de inwoners. Hiervoor keken we naar het onbewuste gedrag tijdens de dagelijks routine. We bleven mensen (inwoners, inzamelaars en bestuurders) terugkerend en op een positieve manier bij afvalscheiding betrekken. Door enquêtes, bijeenkomsten, presentaties aan de raad, (digitale) servicebalies en een uitgebreide campagne.
Samen Verduurzamen
Op verschillende plekken in Emmen communiceerden we over het nieuwe inzamelsysteem. Zo is er in samenwerking met een communicatiebureau een grote 'Samen Verduurzamen' campagne gestart. Onderdelen waren onder andere een nieuwe website, twee communicatiekranten en een social media campagne. We richtten ons op de positieve resultaten zoals: samen meer afval scheiden, de vermindering van kosten en het concrete voordeel van afval scheiden.
Na deze implementatie ligt nu de focus op het realiseren van kwalitatieve reststromen. Dat gebeurt door de inzet van zogenoemde voorlopers, die voor het inzamelvoertuig uit lopen, ledigingen afval checken en in gesprek met bewoners het scheiden van afval verbeteren.
Het resultaat
Na introductie van Diftar zijn bewoners effectiever bezig met het scheiden van afval. Zowel in hun houding als dagelijks gedrag. Het restafval is aanzienlijk verminderd naar maar liefst 27,6 kilo per bewoner; een daling van 39% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Ook zijn meer grondstoffen zoals GFT en plastic aangeboden.
Zo blijft Emmen haar afvalinzameling verbeteren, voor een duurzame en circulaire gemeente!
